حيات نسل جوان ازديدگاه اخلاقي

چهارشنبه, 10 آبان 1385 21:00

تعداد بازدید :6408

شايد ما بارها اين اخبار واين تيترهاي بزرگ را در روزنامه ها ، ماهنامه ها ، اينترنت و هزاران منابع خبري رسانه هاي گروهي ديده و شنيده باشيم و شايد بعد از شنيدن و يا ديدن آن ها آهي از حسرت كشيده ايم؛ اما هيچ گاه نگفته ايم كه چرا و چگونه و به چه علت چنين است. هيچ گاه به اين موضوع فكر نكرده ايم كه مقام انسان در چه حد و اندازه اي است؟ آيا واقعاً وظيفه و مقام ما در اين تيترهاي روزانه خلاصه مي شود؟ يا چيزي فراتر از اين است؟ آيا جواني كه مي تواند جهان را بسوي تعالي، رشد وترقي دهد بايد اينقدر آسان وساده، تن به ظواهرفريبندة مادي داده، وظيفه اصلي خويش را فراموش نمايد؟ آيا اين جوان توانمند كه سرشار از انرژي و استعداد است اينگونه بايد تحت تأثير عوامل مخرب اين جهان و بي بند و باري هاي آن قرار گيرد كه شخصيت و مقام خود را زير سؤال برد؟ مگر چه چيزي آنقدر براي جوانان جهان آزاردهنده است كه آنان را به سوي فساد اخلاقي مي كشاند؟ يا بالعكس چه چيزي آنقدر جالب توجه و خوش آب و رنگ است كه آنان را به سوي خودجلب مي نمايد؟

اگر ما كمي به خود آييم مي بينيم هر كدام مي توانيم سهمي در پيشبرد روحانيات و معنويات اين جهان داشته باشيم؛ هركدام قادريم با استفاده صحيح از استعدادهاي خود جهان را از اين همه رنج وبي قراري نجات دهيم. متأسفانه جوان امروز نمي داند كيست؛ چرا پا به عرصه ي اين عالم نهاده و به كجا خواهد رفت. سرگردان و حيران است.اگر كمي انديشه كنيم مي بينيم كه موضوع ديگري كه جوان امروز ما نسبت به آن بي توجه است؛ يا آنقدر غرق دنياي مادي است كه آن را فراموش نموده، راز و نياز با خالق يكتا و عبادت اوست؛ يعني همان انجام فرائض يوميه. گرچه توجه چنداني به آن نمي كنيم؛ اما اگر بيشتر بينديشيم مي بينيم كه بيشتر مشكلات ما با توجه به اين امر مهم حل مي گردد.

يكي از مهم ترين موضوعاتي كه جوانان امروز ما فاقد آن هستند يا به عبارت ديگر آن را گم كرده اند؛ داشتن هدف در زندگيست ودرنتيجه سرگردان وسربه گريبان است. جوان امروز ما هدفمند نيست؛ زندگيش بر مبناي هدفي سالم و متعالي بنا نهاده نشده است؛ بلكه در چيزهاي ظاهري خلاصه مي شود. او فراتر از اين ظواهرنمي انديشد و زندگي خود را حصر در آن كرده است واين درحالي است كه جوانان و آينده سازان بايد هدفي وراي دنياي مادي داشته باشندوبا متعالي ساختن خود در زمينه ي اخلاقي وروحاني، ساختار جامعه را متحول سازند.

عفت و عصمت موضوعي است كه جوانان ما به چشم ظاهر به آن مي نگرند و از حقيقت آن بازمانده اند. اگرباچشم دل در موضوع عفت و عصمت بنگريم مي بينيم كسي به حقيقت داراي اين خصيصه مي باشد كه داراي كرامت و عزت نفس و بزرگي است؛ كسي كه تن به ذلت نمي دهد و خود را در برابر هر چيز مادي در اين جهان خوار نمي كند. اگر جوان ما به اين حقيقت دست نيابد و هدف خود را حصر در پوشيدن لباس هاي جديد با رنگ هاي متنوع يا مدل هاي گوناگون- كه امروزه موجب بي بندو باري گرديده- ببيند، طبيعي است كه ديگر به آن هدف والاي انساني نمي نگردوباالگو قرار دادن فرد يا افرادي ناشايست، موجب انحراف اخلاقي خود مي گردد وباعث فساد و بي بندو باري ديگران مي شود. اين الگوها گاه مي توانند ستاره هاي سينما، موسيقي،ورزش و ...باشندكه روزانه با آن ها سرو كار داريم و عكس و خبرهايشان را از رسانه هاي گروهي مي بينيم و مي شنويم. اما ما جوانان بايد بدانيم و متوجه باشيم كه كسي را به عنوان الگو انتخاب كنيم كه از تمامي ابعاد و جنبه ها داراي كمال باشد تا نه تنها در ما نقصي را ايجاد نكند؛ بلكه به كمال هم برساند و مارا بر آن دارد تا خصايص و صفات نيكوي او را در خود به وجود آوريم و موجب تعالي روحمان گرديم.شايد يكي از فجايع مهم قرن بيست و يكم اعتياد در ميان جوانان و كودكان و سوء استفاده هاي جنسي از كودكان باشد؛ كودكاني كه بدون هيچ اطلاعي، بازيچه تبهكاران وسودجويان قرار مي گيرندو اين خود يكي ازعلت هاي اصلي فساد اخلاقي در جهان امروز مي باشد؛ آن تباهي وفساد اخلاقي كه امروزه تا جايي پيش رفته كه ديگركسي اميد به كنترل وكاهش آن ندارد.

يكي از عوامل مهم اين وضع نابسامان، فقر است. فشارهاي اقتصادي، گرسنگي،ضعف و خيلي از فجايع ديگر موجب مي شود تا خانواده ها و در پي آن جوانان براي رفع نيازهاي خود و داشتن يك زندگي زيباتر ومرفه تر، از بطن فقروتنگدستي به سوي فساد اخلاقي كشيده شوندواين فقدان مساوات وبرابري در جامعه است كه موجب اين نابساماني ها و فاجعه ها مي گردد.

بسياري نمي دانند كه وجودشان مانند معدني است كه در آن سنگ هاي قيمتي پنهان گشته و چيزي كه مي تواند موجب استخراج واستفاده ازاين جواهر قيمتي شود، تربيت صحيح مي باشد. زيرا خداوند در وجود هر انساني استعدادهايي را به وديعه گذارده كه فقط از طريق تربيت مناسب اين استعدادها شكوفا خواهد گرديد و عالم انساني از آن بهره مند خواهد شد؛ امامتاسفانه ماتوجه نمي كنيم كه مي توانيم از طريق سرمايه گذاري و برنامه ريزي بر روي اصل تربيت روحاني از اين فسادها تا حد زيادي بكاهيم.

يكي از اركان و پايه هاي مهمي كه در شكل گيري شخصيت و ظهور استعدادهاي جوان مؤثر است خانواده مي باشد. اين خانواده است كه از همان كودكي فرزندان خود را با فضائل و مكارم اخلاقي آشنا مي سازد و ياد مي دهد كه چگونه در مواقع سختي از خداوند كمك بطلبند و در برابر مشكلات تسليم نشوند بلكه مبارزه كنند. اين خانواده است كه به فرزندان خود مي آموزد كه در تمامي حالات و موقعيت ها و مراحل زندگيش وجود خداوند را احساس كند تا بتواند از اقدام به كارهاي ناپسند بپرهيزد و هدف و وظيفه ي خود را تعيين كندو بدان دست يابدكه درنتيجه از آسيب جامعه در امان ماند؛ آري به تجربه مي بينيم كه اين خانواده است كه مي تواند با واكسينه كردن جوانان خود به وسيلة داروي كسب اخلاق مرضيه و فضائل انساني، نقش عمده اي در روحيات وخلقيات آنان داشته باشد.

اما وظيفة ما جوانان چيست؟ وظيفه ما جوانان اين است كه سعي خود را در جهت هر چه بيشتر شناسايي خود و رشد و تعالي هر چه بيشتر روحمان مبذول داريم و نينگاريم كه چون در جهاني پر از بي مهري و تباهي و بي عدالتي زندگي مي كنيم پس نمي توانيم ترقي كنيم؛ نمي توانيم به كمال برسيم؛ نمي توانيم عادل باشيم؛ بلكه بايد فكر كنيم كه چون خداوند عشق خود را به ما ارزاني كرده ، پس ما هم مي توانيم اين عشق را نثار ديگران نماييم.آيا صادق بودن وخوش اخلاق بودن سخت است؟ شايد بگوييد بله؛ در جهان امروز دشوار است؛ اما همانطور كه گفتيم ما جوانيم و مي توانيم عالمي را به حركت در آوريم تاچه رسدبه زندگي خودمان.

از عوامل مؤثر ديگر جامعه است كه مي تواند نقش بسيار مهمي در پيشرفت و تعالي روح و ذهن جوان داشته باشد. جامعه مي تواند از طريق ايجاد شغل و فعاليت هاي سرگرم كننده مانع از رخوت و سستي در جوانان گردد.هنگامي كه جوانان فكر خود را حصر در كارو خدمت مفيد به عالم انساني نمايند ديگر فرصتي باقي نمي ماند تا به موضوعات باطل و غير مفيد فكر كنند. هنگامي كه جوانان به شغل خود علاقه مند باشند و تلاش در آن شغل و خدمت به مردم جهان را مساوي با عبادت روزانه ي خود قرار دهند، آن گاه با احساس رضايت دروني به سلامتي و امنيت جامعه مي انديشندو در حفظ اين سلامتي و امنيت مي كوشند.جامعه مي تواند ايجاد فضاهاي فرهنگي و ورزشي و آموزشي نمايد تا فرصتي براي جوان مهيا گردد كه بتواند به امور مورد علاقة خود بپردازدو خود را بيشتر بشناسد وتعالي بخشد؛ يهني نه تنهاموجب ترقي خود گردد، بلكه پيشرفت جامعه را نيز به همراه داشته باشد و مشوق پيشرفت ديگرجوانان در عرصه هاي مختلف سازندگي باشد. افزايش رسانه هاي مدگرا و كانال هاي تلويزيوني جديد كه نقش مهمي در شكل گيري افكارورفتارجوانان ايفا مي كنند؛ موجب تباهي جامعه گرديده است. اگربه جاي تبليغ اين همه كانال هاي جهاني، افراد موفق در عرصه تحصيلات دانشگاهي وتوفيقات اجتماعي را مدنظرآريم و روش هاي موفقيت هاي آنها را تبليغ كنيم و به گوش جوانان برسانيم؛ شايد تأثير بهتروسازنده تري برهمه جوانان و نهايتاً اوضاع فعلي جهان، برجاي گذارد؛ زيرا رسانه ها نقش مهمي را در به وجود آوردن الگو هاي اخلاقي براي جوانان به عهده دارند.

جامعة بشري مانند هيكل آدمي ست. بدن انسان زماني در سلامت زندگي مي كند و هيچ مشكلي ندارد، كه اعضاي آن سالم باشند و هيچ اختلالي در هيچ كدام از آن ها به وجود نيايد. ورود ميكروب هاي بيماري زا به بدن، ايجاد نا هماهنگي در كار اعضاي بدن، مانندقلب، ريه، كليه و ...نموده،‌ آن رابيماروناتوان مي كند. جامعه نيز همينگونه است؛ يعني زماني يك جامعه از مشكلات رهايي مي يابد كه اعضاي آن در سلامتي كامل روحي وجسمي باشند؛ به عبارت ديگر، دچار فساد اخلاقي و تباهي رفتاري نباشند و از آن جا كه بيش از نيمي از مردم جهان را جوانان تشكيل مي دهند؛ پس مي توان گفت علاوه بر پيشرفت جامعه، سلامتي آن نيز در دست نسل جوان است.