|
چهارشنبه 15 نوامبر 2006 - 24 آبان 1385 - ناهيد کشاورز - روزنامه نگار "ابراهيم"، به قول خودش بچه طلاق است؛ ۱۲ سال قبل وقتی ۴ ساله بوده پدر و مادرش از هم جدا شده اند؛ با مادرش که کارمند است در ايران زندگی می کند و از اينکه پدرش به صرافت نيفتاده که او را از مادرش بگيرد، خوشحال است .
ابراهيم، پدرش را به طور مرتب نمی بيند و گهگاهی هم پولی از او دريافت می کند: "طلاق خيلی بد است. به خصوص در ايران، همه به چشم ديگری به آدم نگاه می کنند. همه می خواهند بدانند که چرا پدر و مادر آدم از هم جدا شدند و تقصير کی بوده؟ بعضی ها هم برای آدم دلسوزی می کنند. تازه وضع من از خيلی های ديگر بهتر است که پدر و مادرشان دائم سر گرفتن بچه ها دعوا دارند. من اگر ازدواج کنم و بچه داشته باشم هيچوقت جدا نمی شوم. من به همکلاسی هايم نگفتم که پدر و مادرم از هم جدا شده اند. اينطوری راحت تر است." "کيوان"، هم سن "ابراهيم " است، در شهر بن در آلمان زندگی می کند و ده سال قبل پدر و مادرش از هم جداشدند. او هم با مادرش زندگی می کند و با پدرش رابطه خوبی دارد. بطور منظم از او پول دريافت می کند و تعطيلات با او به سفر می رود: "خوب بهتر بود اگر پدر و مادرم با هم زندگی می کردند ولی من به اين وضع هم عادت کردم. خيلی ناراحت نيستم. همه دوستان من می دانند که پدر و مادرم از هم جدا شده اند. در کلاس ما در مدرسه خيلی های ديگر مثل من هستند.برای هيچکس هم عيب نيست. من هم اگر ازدواج کردم و با زنم دعوا داشتم جدا می شوم. اينجوری بچه ها هم کمتر اذيت می شوند." در دادگاه خانواده در تهران، "پروين"، که مشاور خانواده است، زنی را که برای طلاق مراجعه کرده است همراهی می کند. او بر اساس تجربه ده سال کار خود در مورد طلاق در خانواده های ايرانی نظر می دهد: "نظرها در مورد مسئله طلاق در ايران نسبت به گذشته کمی فرق کرده اما هنوز هم در خيلی از خانواده های سنتی تابو است. بچه ها هم بر حسب اينکه از کدام قشر اجتماعی باشند بيشتر و يا کمتر از اين موضوع رنج می برند. تجربه کاری من که بيشتر کار با اقشار متوسط و کم در آمد جامعه است نشان می دهد که بچه ها در اين خانواده ها از طلاق والدين خود رنج می برند و بيشتر تمايل به پنهان کردن آن دارند. بايد به نقش قوانين که شرايط را دشوار تر هم می کنند، توجه کرد." در آلمان، برخورد با مسئله خانواده و طلاق به نقش خانواده ها ی ايرانی و نظر آنها بر می گردد. برخورد آسان تر با اين موضوع در روحيه بچه ها هم تاثير می گذارد. برخورد اجتماعی به طلاق مشکل نيست. درنتيجه طلاق گرفتن عيب به حساب نمی آيد. در يک مهمانی در تهران که بيش از جوان ۱۴ تا ۲۲ سال شرکت دارند صحبت از طلاق ناخوشايند تلقی می شود. در اين جمع تنها يک جوان است که پدر و مادرش از هم جدا شده اند. او می گويد که بعد از جدائی رابطه اش با پدرش بهتر شده؛ او بيشتر از گذشته برای او وقت دارد و علتش را درگيری کمتر فکری او می داند. دو دختر جوان می گويند که طلاق بر زندگی زناشوئی آينده آنها تاثير می گذارد. بچه طلاق بودن در ازدواج نکته منفی به حساب می آيد. "سهراب"، می گويد که "ما بايد سعی کنيم که وضع را عوض کنيم؛ ما بايد با پدر و مادرانمان فرق کنيم. خيلی از زن و شوهرها در ايران از زندگی با هم زجر می کشند اما جرئت طلاق را ندارند." "فريبا"، می گويد که "همه اين حرفها بر حسب اينکه آدم خانه اش در کجای شهر باشد فرق می کند. من دختری را می شناسم که در ميدان خراسان زندگی می کرد و وقتی پدر و مادرش ازهم جدا شدنديکسال به مدرسه نيامد." وقتی با اين جوانان درباره طلاق حرف می زنم به نظر می رسد که موضوعی نيست که فکرشان را خيلی به خود مشغول کند؛ آنها تنها زمانی که مورد پرسش قرار می گيرند به آن می انديشند. در جمع ۸ نفره جوانان ايرانی در شهرکلن آلمان که ۱۵ تا ۱۹ سال دارند سه نفر نوجوانانی هستند که پدر و مادرشان از هم جدا شده اند. آنها وقتی درباره طلاق حرف می زنند به نظر می رسد که قبلا به آن فکر کرده اند. "انوشه" معتقد است که طلاق اشکالی ندارد: "وقتی آدمها نتوانند با هم زندگی کنند بايد از هم جدا شوند. بهتر است اين است که همه اش با هم دعوا کنند." "ماندانا"، ۳ سال است که با مادرش زندگی می کند و ديدار با پدرش با مشکل همراه است اما از اينکه پدر و مادرش ديگر با هم دعوا نمی کنند راضی است. همه اين نوجوانان عقيده دارند که حرف زدن درباره طلاق مفيد است . جوانان ايرانی ساکن ايران در ميهمانی خود از صحبت درباره طلاق گريزانند و صدای موزيک که بلند می شود هر کدام به گوشه ای می روند. در مقابل در شرايطی مشابه، جوانان ايرانی در آلمان به بحث خود درباره طلاق به زبان آلمانی ادامه می دهند.
|
